Upomnienie braterskie
Egipt, Muhafaza – Morze Czerwone (fot. M. Rosik) Fragment mówiący o upomnieniu braterskim ukazuje ciekawą perspektywę procesu przebaczania i pojednania w Kościele. Jezus mówił o dwóch różnych rodzajach przebaczenia; każdy bowiem wezwany jest do przebaczenia, jednym jednak należy przebaczyć tak, jak się przebacza wierzącemu w Chrystusa, innym tak, jak się przebacza poganom. Zasadnicza różnica polega na tym, że jeśli ktoś jest osobą wierzącą i przyznaje się do Jezusa, to z taką osobą należy wyjaśnić każde zaistniałe nieporozumienie; należy podjąć próbę ...
Zgorszenie
fot. M. Rosik Rozdział osiemnasty Ewangelii Mateusza rozpoczyna się mową o Kościele, zwaną niekiedy mową eklezjologiczną. Ewangelista ukazuje, w jaki sposób należy kształtować relacje w nowo rodzącej się wspólnocie. Punktem wyjścia Jezusowych rozważań jest pytanie uczniów skierowane do Mistrza: „Kto właściwie jest największy w królestwie niebieskim?”. Listen to Zgorszenie # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Zapowiedź męki i podatek świątynny
W coniedzielnej audycji Radia „Wrocław” (godz. 6.50), zatytułowanej „Głos na pustyni”, kontynuujemy refleksję nad Ewangelią Mateusza. Listen to Zapowiedź męki i podatek świątynny # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Uzdrowienie epileptyka
W starożytnym Izraelu epileptyków uważano za ludzi będących pod panowaniem szatana; nie rozróżniano więc pomiędzy uzdrowieniem a egzorcyzmem. W tym wypadku epilepsja widziana była jako opętanie – bezpośredni wpływ złego ducha na ciało człowieka. Do Jezusa przybliża się pewien człowiek, który pada przed Nim na kolana; gest ten jest wyrazem usilnej prośby skierowanej do Jezusa. Listen to Uzdrowienie epileptyka # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Na Taborze
Fresk w kościele Przemienienia Jezusa na górze Tabor (fot. G. Pazdro) Mateusz zauważa, że wydarzenie, które według tradycji rozegrało się na górze Tabor, odbyło się „po sześciu dniach”. Owe sześć dni minęło zapewne od wyznania Piotra pod Cezareą Filipową; tam Piotr uznał w Jezusie Syna Bożego, teraz na górze przemienienia sam Bóg wyznaje synostwo Boże Jezusa. Przemienienie zostało umieszczone także w kontekście zapowiedzi męki i zmartwychwstania. Wiara uczniów mogła doznać wstrząsu po oznajmieniu Jezusa, że idzie do Jerozolimy, aby tam ...
W cieniu krzyża
Bezpośrednio po pierwszej zapowiedzi męki i zmartwychwstania Jezus wzywał swoich uczniów do zaparcia się samego siebie, do pójścia za Nim i do naśladowania Go. Perspektywa pójścia za Jezusem musiała budzić w uczniach przerażenie, skoro dowiedzieli się, że oto ich Mistrz i Nauczyciel idzie do Jerozolimy, tam będzie wydany i zostanie zabity. Niezwykle istotne jest pojawienie się już w pierwszej wypowiedzi Jezusa, motywu krzyża. Jezus wzywa, aby ten kto idzie za Nim, wziął swój krzyż. Listen to W cieniu krzyża # ...
Wyznanie Piotra
Cezarea Filipowa to niewielka miejscowość położona w odległości około 40 km na północ od Jeziora Galilejskiego. W starożytnym Izraelu była centrum religijnym pogańskiego kultu. Stąd też bierze początek jedno ze źródeł wód rzeki Jordan. Syn Heroda Wielkiego Filip podniósł tę niewielką miejscowość do godności miasta i na cześć cesarza rzymskiego nazwał je Cezareą, natomiast przydomek „Filipowa” miasto zawdzięcza właśnie Filipowi. Co się tam wydarzyło? Listen to Wyznanie Piotra # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Kwas czy nauka faryzeuszów?
W języku aramejskim rzeczowniki „kwas” i „nauka” posiadają bardzo podobne brzmienie fonetyczne. Nie jest więc wykluczona pomyłkowa zamiana w przekładzie greckim. Ostrzeżenie Jezusa brzmiałoby wówczas: „strzeżcie się nauki faryzeuszów i saduceuszów”. Listen to Kwas czy nauka faryzeuszów? # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Drugie rozmnożenie chleba
Z okolic pogańskich Tyru i Sydonu, Jezus powraca nad Jezioro Galilejskie. Mateusz nie podaje motywów, dla których Jezus zdecydował się powrócić. Wzmianka o tym, że „wyszedł na górę i tam przebywał”, sugeruje, że Jezus zdecydował się na samotną modlitwę. Góra często stawała się miejscem odosobnienia Jezusa; to tam spotykał się z Ojcem, tam nawiązywał z Nim intymny kontakt i tam rozmawiał o misji, którą miał spełnić na ziemi. Niejednokrotnie po nocy spędzonej na modlitwie na górze, Jezus powracał i podejmował ...
Kobieta kananejska
Akcja narracji Mateuszowej Ewangelii przenosi się na tereny pogańskie, w okolice Tyru i Sydonu. Miasta te znajdowały się na terenach dawnej Fenicji. Ślady kultury fenickiej odnajdujemy już na 3000 lat przed Chr. Niektórzy są przekonani, że nazwa naszego kontynentu – Europa, pochodzi od imienia córki króla fenickiego, króla Tyru. To niezwykłe miasto Fenicjanie zwykli nazywać „Królową Morza”. Co się tam wydarzyło, gdy pojawił się Jezus? Listen to Kobieta kananejska # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Prawdziwa nieczystość
Kontrowersja Jezusa z przywódcami religijnymi Izraela sprowadza się zasadniczo do zakwestionowania przez Niego owej tradycji. Jezus uznaje, że jest ona dziełem człowieka i niekiedy może stać nawet w sprzeczności z Bożym Prawem. Dyskutując z adwersarzami, Jezus poszerza perspektywę dysputy, zatrzymuje się bowiem nie tylko na poruszanych przez nich kwestiach, ale sięga dalej – odwołuje się do woli Boga. Listen to Prawdziwa nieczystość # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Jezus kroczy po jeziorze
Cud kroczenia Jezusa po wodach jeziora należy do gatunku cudów nad naturą. Opowiadanie Mateuszowe zasadza się na linii starotestamentalnych cudów dokonywanych nad naturą; Mojżesz w cudowny sposób przeprowadził lud Izraela najpierw przez Morze Czerwone, a później przez rzekę Jordan; rozdzielenia wód Jordanu dokonali także Eliasz i Elizeusz. Listen to Jezus kroczy po jeziorze # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Pierwsze rozmnożenie chleba
Pierwsze rozmnożenie chleba było więc wyrazem misji Jezusa skierowanej do Żydów. Inaczej będzie przy drugim rozmnożeniu chleba, dokonanym na terenach pogańskich; tam Jezus ofiarowuje dary zbawcze również poganom. W obrazie rzesz kroczących za Jezusem i karmiących się chlebem, możemy dostrzec symbol Kościoła, który idzie za Jezusem i od Niego czerpie chleb eucharystyczny. Ci, którzy do Kościoła przynależą, nigdy nie upadną z wyczerpania, albowiem sam Jezus, dawca chleba dającego życie, jest pomiędzy nimi. Listen to Pierwsze rozmnożenie chleba # ks. Mariusz ...
Śmierć Jana Chrzciciela
Kością niezgody pomiędzy Janem Chrzcicielem a Herodem Antypasem był ślub tego ostatniego z żoną jego brata – Herodiadą. Antypas porzucił swoją pierwszą żonę, córkę króla Nabatejczyków, Aretasa IV. W 36 roku po Chr. Aretas IV, chcąc pomścić zniewagę wyrządzoną jego córce, wystąpił zbrojnie przeciwko Antypasowi, zaatakował i pokonał go. Antypas miał nadzieję, że otrzyma posiłki ze strony Rzymu, jednak Rzym nie posłał swoich wojsk, bo akurat wtedy dokonała się zmiana na tronie cesarskim. W roku 37 brat Herodiady Agrypa I ...
Jezus w Nazarecie
Fakt, że znana jest mieszkańcom Nazaretu bliższa i dalsza rodzina Jezusa, która niczym nie różni się od zwykłych galilejskich rodzin sprawia, że w ich sercach rodzą się wątpliwości („i powątpiewali o Nim”). Jezus na ich wątpliwości odpowiada powiedzeniem w formie przysłowia: „Tylko w swojej ojczyźnie i w swoim domu może być prorok tak lekceważony”. Sam wobec siebie stosuje tytuł „proroka”. Listen to Jezus w Nazarecie # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Skarb, perła i sieć
Pliniusz Starszy w swej Historia naturalis zauważa: „Ze wszystkiego na świecie najcenniejsze są perły”. Nic więc dziwnego, że o swe kolekcje pereł dbała Kleopatra, żona Kaliguli, Cezar czy bogate patrycjuszki Rzymu. Nic też dziwnego, że istnieli prawdziwi poszukiwacze pereł – nie poławiacze (tych Palestyna nie znała), ale kupcy odbywający dalekie podróże, by odnaleźć najwartościowsze. Stary Testament porównuje zdobycie mądrości do pozyskiwania pereł: „Szczęśliwy, kto mądrość osiągnął, mąż, który nabył rozwagi: bo lepiej ją posiąść niż srebro, ją raczej nabyć niż złoto, ...
Gorczyczne ziarno
Wrocław – miasto mostów (fot. M.Rosik) Spośród trzech gatunków południowej gorczycy: sinapis nigra – alba, brassica nigra i salvadora persica najprawdopodobniej przypowieść mówi o pierwszym. Jego łodyga osiąga rozmiary trzech, czterech metrów, dlatego w przypowieści mowa jest o „drzewie”. Choć w rzeczywistości Izraelici znali ziarna mniejsze niż ziarno gorczycy, to jednak przysłowiową stała się małość ziarna gorczycznego. Audycja „Głos na pustyni” co niedzielę o godz. 6.50 na falach Radia „Wrocław”. Serdecznie zapraszam! Listen to Ziarno gorczycy # ks. Mariusz Rosik ...
Pszenica i chwast
Wiele przypowieści Jezusa rozpoczyna się słowami „Królestwo niebieskie podobne jest do…”. Tak też jest i w tym przypadku. Temat królestwa Bożego jest nie tylko głównym zagadnieniem poruszanym w przypowieściach, ale także zasadniczym tematem całego nauczania Jezusa. Jezus rysuje przed swymi słuchaczami obraz człowieka, który sieje na swej roli dobre nasienie. Z dalszego toku akcji czytelnik dowiaduje się, że owym nasieniem jest pszenica. Jezusowa przypowieść zapisana została po grecku, jednak ma swój palestyński koloryt. Jaki? Listen to Pszenica i chwast # ...
Cel Jezusowych przypowieści
Uczniowie zwracają się do Jezusa z zapytaniem o wybór przypowieści jako nośnika Jego nauki. Jedną z ulubionych form nauczania Jezusa, w których przedstawiał naukę o królestwie Bożym są przypowieści. Są one szczególnym rodzajem nauczania, nie mającym odpowiednich modeli w literaturze tamtego czasu, jakkolwiek sam sposób mówienia posługujący się obrazami codziennego życia był znany, choć teoria przypowieści zaczerpnięta od Kwintyliana czy Arystotelesa nie jest adekwatna na terenie biblijnym. Przypowieść zachowuje podstawowe znaczenie mashalu, który w Starym Testamencie często wskazywał na porównanie, ...
Przypowieść o siewcy
Ze swej rabinackiej katedry, którą stanowi zakotwiczona u brzegu jeziora łódź rozpoczyna Jezus swą mowę bardzo osobistą przypowieścią, w której zawarł własne obserwacje co do rezultatów głoszonego przez siebie słowa. Zapewne radował się wszystkimi, którzy ochoczym sercem przyjmowali Jego nauczanie i przynosili plon stokrotny, a smucił każdym powątpiewającym, odrzucającym lub wręcz wrogo nastawionym do słów o królestwie Bożym. Listen to Przypowieść o siewcy # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Krewni Jezusa
Ewangelie wspominają niekiedy o braciach o siostrach Jezusa. Mateusz na przykład relacjonuje zdumienie mieszkańców stron Jezusa nad Jego mądrością, które łączy się z odwołaniem do Jego krewnych: „A przyszedłszy w swoje ojczyste strony, [Jezus] nauczał w synagodze ich, tak iż się bardzo zdumiewali i mówili: Skąd ma tę mądrość i te cudowne moce? Czyż nie jest to syn cieśli? Czyż matce jego nie jest na imię Maria, a braciom jego Jakub, Józef, Szymon i Juda? A siostry jego, czyż nie ...
Znak Jonasza
Ulice stolicy Libanu [fot. M. Rosik] Obok faryzeuszów stają uczeni w Piśmie i razem domagają się od Jezusa znaku, który potwierdzi Jego posłannictwo. Na określenie znaku Mateusz używa terminu semeion. Termin ten bardzo często odnosi się do cudów dokonywanych przez Jezusa. W sformułowaniu „znak Syna Człowieczego” odnosi się do ostatecznego przyjścia Chrystusa w paruzji. Jego natura nie jest wyraźnie sprecyzowana: „Wówczas ukaże się na niebie znak Syna Człowieczego, i wtedy będą narzekać wszystkie narody ziemi; i ujrzą Syna Człowieczego, przychodzącego ...
Zarzuty faryzeuszów
Do dysputy na temat tego, jaką władzą Jezus dokonuje uwolnień od wpływu złych duchów dochodzi po uzdrowieniu człowieka niewidomego i niemego jednocześnie. To wydarzenie stanowi tło dla owej dysputy. Samo uzdrowienie przedstawione jest bardzo lakonicznie. Ominięte są niemal wszystkie formalne elementy opowiadań o uzdrowieniu. Stwierdza się jedynie pojawienie człowieka chorego przed Cudotwórcą i sam fakt uzdrowienia. Nie mówi się nic na temat sposobu uzdrowienia, gestu lub formuły cudotwórczej. Wspomina się natomiast reakcję tłumu; jest nią podziw i uznanie w Jezusie ...
Uzdrowienie w szabat
Kwestię wierności przepisom szabatowym kontynuuje Mateusz w opowiadaniu o uzdrowieniu człowieka z paraliżem ręki. Scena rozgrywa się w synagodze, przypuszczalnie przed lub po sobotnim nabożeństwie. Jezus zostaje zagadnięty prowokacyjnym pytaniem o to, czy wolno w szabat uzdrawiać. Ewangelista jasno podaje motyw postawienia tego pytania: „by móc Go oskarżyć”. Widać więc, że opozycja wobec Jezusa narasta. Listen to Uzdrowienie w szabat # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Zrywanie kłosów w dzień szabatu
Opowiadanie o zrywaniu kłosów zboża przez uczniów Jezusa w dniu szabatu podejmuje zagadnienie Jego stosunku do Prawa. Uczniowie wraz z Jezusem znajdują się wśród pól w dniu szabatu. Gdy pojawia się u nich poczucie głodu, zaczynają zrywać kłosy. Z punktu widzenia obecnej moralności wielu zarzuca uczniom, że zrywali kłosy z nie swojego pola. Inaczej widzi to Stary Testament. Prawo zezwalało na takie zachowanie. Odpowiedni przepis głosi: „Gdy wejdziesz do winnicy swego bliźniego, możesz zjeść winogron do syta, ile zechcesz; lecz ...
Modlitwa Jezusa i nasza
fot. M. Rosik Mateusz ukazuje Jezusa, który modli się do Ojca, uwielbiając Go. Modlitwa jest przede wszystkim przeżyciem duchowym, dlatego – choć powiedziano i napisano o niej wiele – wymyka się ona ostatecznie ludzkim opisom. Możemy jedynie przybliżyć jej istotę; nie uda nam się jednak oddać w całej głębi za pomocą ludzkiego języka, czym ona jest. Listen to Modlitwa Jezusa i nasza # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Opinia Jezusa o Jemu współczesnych
Orędzie przyniesione przez Jezusa domaga się jednoznacznej odpowiedzi. Można je przyjąć lub odrzucić. Pozostanie obojętnym jest równoznaczne z odrzuceniem tego orędzia. Wielu ludzi nie potrafi na co dzień przyjąć i odkrywać prawdy o Bożej miłości. Żyją ze świadomością, że Bóg jest kimś dalekim i trudno im dostrzec przejawy Jego troski o zwykłe sprawy. Nie czują się w pełni kochani i akceptowani przez Boga. Wiedzą, że Bóg jak kochający Ojciec chce uczynić nas szczęśliwymi, jednak wiedza ta w żaden sposób nie ...
Pytanie Jana Chrzciciela
fot. M. Rosik Jan został uwięziony z powodu jawnego sprzeciwu wobec Heroda. We więzieniu docierają doń głosy o czynach Jezusa. Kieruje więc do Niego wysłanników z zapytaniem, czy Jezus jest Mesjaszem. Pytania tego nie formułuje wprost, odpowiedź Jezusa również nie jest bezpośrednia. Odpowiedź, jaką otrzymali wysłannicy Jana, jest w pewnym sensie streszczeniem całej działalności Jezusa. Bazuje ona na kilku fragmentach Izajaszowych: „niewidomi wzrok odzyskują” (Iz 29,18; 35,5); „chromi chodzą” (Iz 35,6); „trędowaci doznają oczyszczenia, głusi słyszą” (Iz 29,18; 35,5); „umarli ...
Zachęta do podjęcia krzyża
Jak należy rozumieć symbol krzyża? Powszechnie w interpretacji logionJezusowy odnoszony jest często do choroby. Czy taka interpretacja jest właściwa? Odpowiedź daje spojrzenie na kontekst, w którym dużo miejsca zajmują zapowiedzi prześladowań. Zdanie to pada bowiem w mowie misyjnej, skierowanej do uczniów wyruszających na głoszenie dobrej nowiny. Listen to Zachęta do niesienia krzyża # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Zapowiedź prześladowań
fot. M. Rosik Z głoszeniem bliskości królestwa Bożego nierozerwalnie związana jest zapowiedź prześladowań. Uczniowie, którzy prowadzą działalność misyjną, spotykać się będą z wrogością. Jezus, zapowiadając prześladowania, wyznacza jednocześnie zasady postępowania w ich obliczu. Rozpoczyna swą wypowiedź od zasady ogólnej: „Miejcie się na baczności przed ludźmi”. Po niej następują szczegółowe przykłady zapowiadanych form prześladowania. Listen to Zapowiedź prześladowań # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Jezus wysyła na misje
Mateusz wzmiankuje, że apostołowie zostali przez Jezusa „posłani”, co oznacza, że została im powierzona misja do spełnienia. Treść tej misji wyjaśniają kolejne wskazania, których Jezus udzielił swym uczniom. Listen to Jezus wysyła na misje # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Jezus pasterzem
fot. archiwum: M. Rosik Działalności nauczycielskiej Jezusa towarzyszy Jego działalność cudotwórcza. Mateusz stwierdza, że Jezus „leczył wszystkie choroby i wszelkie słabości”. Istnieje swoiste sprzężenie zwrotne pomiędzy nauczaniem i czynami Jezusa: nauczanie wyjaśnia czyny, czyny zaś potwierdzają naukę. Z tego powodu występują zawsze łącznie. Nauczanie jest nierozdzielne od czynów. Ewangelista podkreśla motyw miłosierdzia, które kierowało Jezusem: „litował się nad nimi, bo byli znękani i porzuceni, jak owce nie mające pasterza”. To ostatnie sformułowanie zaczerpnięte zostało z kart Starego Testamentu. Mojżesz zwracał ...
Uzdrowienie niewidomych
Opowiadanie o uzdrowieniu dwóch niewidomych nasuwa refleksję na temat metaforycznego znaczenia ślepoty. Może być ona rozumiana jako symbol grzechu, zaślepienia. W takim właśnie znaczeniu terminem tym posługiwał się Jezus, gdy wytykał faryzeuszom i innym religijnym przywódcom narodu wybranego ich postawę. Ksiądz Franciszek Blachnicki, założyciel Ruchu „Światło – Życie” pisał: „W życiu każdego człowieka, albo już zaistniał albo zaistnieje ten moment, kiedy spotka się jako człowiek niewidomy z Chrystusem, który otworzy mu oczy. I to jest moment najważniejszy w życiu. Darowanie ...
Zatrzymanie krwotoku i wskrzeszenie
fot. archiwum ks. M. Rosik Pozycja przewodniczącego synagogi cieszyła się szacunkiem w społeczności żydowskiej. Do jego zadań należało nie tylko przygotowanie i animowanie nabożeństw szabatowych, ale także czuwanie nad stanem synagogi w jej wymiarze materialnym. Gest przypadnięcia do stóp Jezusa wprowadza kolejny element schematu opowiadań o cudach: prośbę. Prośba ta jest wyrazem niezwykłej wiary – wiary w to, że Jezus może przywracać życie. Przełożony synagogi wierzy, że Jezus może to uczynić przez położenie ręki: „Panie, moja córka dopiero co skonała, ...
Powołanie Mateusza i kwestia postu
fot. M. Rosik Scena powołania Mateusza zarysowana jest przez ewangelistę bardzo krótko. Wynika to być może z faktu, że ewangelista opowiada sam o sobie. Mateusz był celnikiem. Jego zadanie polegało na zbieraniu podatku celnego za handel rybami wyłowionymi w Jeziorze Galilejskim. Celnicy w społeczeństwie żydowskim uchodzili za grzeszników nie tylko dlatego, że padało na nich podejrzenie o podwyższanie podatków, ale także dlatego, że mieli częsty kontakt z cudzoziemcami, a więc z poganami, którzy uchodzili za ludzi nieczystych. Na Jezusowe wezwanie ...
Uzdrowienie paralityka
Mateuszowa narracja o uzdrowieniu człowieka sparaliżowanego dowartościowuje także relację przyjaźni. Ważne w takiej interpretacji jest stwierdzenie ewangelisty, iż Jezus dokonał uzdrowienia ze względu na wiarę osób towarzyszących i pomagających choremu. „Widząc ich wiarę” Jezus okazał cudotwórczą moc paralitykowi. Fakt ten świadczy pośrednio, iż Bóg ceni autentyczną przyjaźń międzyludzką i dowartościowuje relację opartą na wzajemnym zaufaniu i chęci niesienia pomocy, nawet jeśli jedna ze stron nie potrafi w pełni zawierzyć Bogu. Nie wiemy bowiem nic o wierze dotkniętego paraliżem chorego. Opowiadanie ...
Gadareńczycy
Mateusz zauważa, że oto dwaj opętaniwybiegli naprzeciw Jezusa. Terminologia biblijna nie zna późniejszego rozróżnienia teologicznego na opętanie, obsesję czy dręczenie. Właściwie każdy silny wpływ złego ducha na człowieka mógł być nazywany opętaniem. Opętani obrali sobie za mieszkanie grobowce. Właśnie groby były uważane przez starożytnych za miejsce zamieszkiwania demonów. Przez Izajasza Bóg skarży się na swój naród, który w grobowcach składał ofiary bożkom: „To lud, co Mnie pobudzał do gniewu bez ustanku a bezczelnie, składając ofiary w gajach i paląc kadzidło ...
Uciszenie burzy
fot.: bibleplaces.com W historii Kościoła opowiadanie o uciszeniu burzy przez Jezusa doczekało się wielu symbolicznych interpretacji. Najbardziej powszechna jest ta, która każe w łodzi widzieć symbol Kościoła. W takim odczytaniu burza oznacza prześladowania i przeciwności, jakie spotykają przynależących do wspólnoty eklezjalnej. Interwencja Jezusa wskazuje na opiekę, jaką On – Głowa Kościoła roztacza nad swoim Ciałem. W interpretacji tej jednak nie można iść zbyt daleko. Byli tacy egzegeci, którzy próbowali odczytywać symbolicznie każdy element budowy łodzi. Maszt, rufa, ster – wszystko to ...
W kwestii uczniostwa
Mateusz rozpoczyna perykopę od wzmianki o poleceniu Jezusa, by odpłynąć na drugą stronę. Ewangelista często łączy różne opowiadania motywem przeprawy przez jezioro. Z jednej strony podkreślony jest magnetyzm Jezusa („gdy Jezus zobaczył wielki tłum”), z drugiej zaś wydaje się, że Jezusowa decyzja motywowana jest pragnieniem odłączenia się od tłumu. Właśnie taki epizod stwarza dobry kontekst do podjęcia tematyki pójścia za Jezusem, czyli właściwego uczniostwa. Listen to W kwestii uczniostwa # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Liczne uzdrowienia
fot. M. Rosik Wzmianka o licznych uzdrowieniach, których Jezus dokonał tego wieczoru ma charakter summarium, czyliswoistego podsumowania ogólnej działalności Jezusa. Mateusz stwierdza, że dokonywanie uzdrowień i egzorcyzmów należało do istotnych elementów działalności Jezusa. Jezus wypędzał złe duchysłowem. Oznacza to, że Jego słowo posiadało moc, której żadne inne ludzkie słowo nie posiada. Stwierdzenie, że Jezus uzdrowił „wszystkich” chorych, wskazuje na niezwykłą skuteczność Jego działalności, ale podkreśla także motyw miłosierdzia: Jezus lituje się nad każdym potrzebującym. To krótkie streszczenie działalności cudotwórczej Jezusa ...
Panie, nie jestem godzien
Wyznanie setnika z perykopy o uzdrowieniu jego sługi dostało się po pewnych przekształceniach do liturgii. W czasie Mszy świętej, przed przyjęciem Komunii świętej, wierni wyznają: „Panie, nie jestem godzien, abyś przyszedł do mnie, ale powiedz tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja”. Tłumaczenie takie bazuje na łacińskiej wersji, gdzie mowa jest o „duszy”: Domine, non sum dignus, ut intres sub tectum meum, sed tantum dic verbo, et sanabitur anima mea. Zmiana dokonana w zakończeniu tego wyznania jest dość znacząca – ...
Jeśli chcesz, możesz mnie oczyścić
Oczyszczenia trędowatych pełnią szczególną funkcję w ewangeliach ze względu na orędzie, które przekazują. Demonstrują one mianowicie, że do nowej społeczności założonej przez Jezusa – do Kościoła – należą także ludzie uważani przez Prawo za nieczystych. Trędowaci dotknięci byli dwojakim nieszczęściem. Po pierwsze cierpieli z powodu choroby; po drugie wyłączeni byli ze społeczeństwa. Listen to Jeśli chcesz, możesz mnie oczyścić # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Dobra i zła budowa
Maroko, region Amhara (fot. M. Rosik) Przypowieść stanowi wezwanie, by dom swój budować na mocnym fundamencie, na skale. Czym jest „skała” w rozumieniu Jezusa, wyjaśnia On już w pierwszej frazie: „Każdego, kto słów moich słucha…”. Skałą jest więc słowo Chrystusa. Więcej jeszcze – skałą jest sam Bóg. Spośród wielu imion, pod jakimi Izraelici znali Boga, jedno z nich brzmi „Skała”. Karty Starego Testamentu podsuwają opowiadania, których bohaterowie kryli się w skalnych grotach. Bóg nazywany jest Skałą, gdyż daje poczucie bezpieczeństwa. ...
Dobre i złe drzewo
fot. M. Rosik Jezus stawia zasadę, iż dobre drzewo wydaje dobre owoce, a złe drzewo złe owoce. Zasada ta dotyczy życia i działalności proroków. Fałszywi prorocy złudną mową uczą kłamstwa i przepowiadają kłamstwo, dążąc jedynie do zaspokojenia własnych celów. Są jak złe drzewo, które nigdy nie będzie w stanie wydać dobrych owoców. Listen to Dobre i złe drzewo # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
O złotej zasadzie raz jeszcze
Treść zawarta w wypowiedzi Jezusa zwanej „złotą zasadą” znana jest w starożytności w dwóch sformułowaniach, pozytywnym i negatywnym, czyli w wersji typu „nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe” lub „czyń innym tak, jakbyś chciał, aby tobie czyniono”. O ile pierwsza wersja stanowi raczej zachętę do unikania zła, o tyle druga wzywa do podjęcia inicjatywy. Zasada ta w obydwu wersjach znana była w antycznych kulturach. Można tu przytoczyć kilka jej zapisów, by na ich tle wydobyć nową jakość nadaną jej w ...
Wytrwali w modlitwie
Prześledzenie nauczania Jezusa o modlitwie w całym Kazaniu na Górze pozwala na wysunięcie następujących wniosków: (1) Jezus zwraca uwagę przede wszystkim na wewnętrzne intencje człowieka, natomiast ryty i praktyki są jedynie środkami do osiągnięcia kontaktu z Bogiem, a nie celem same w sobie; (2) modlitwa przebiegać winna w atmosferze intymnej więzi z Bogiem (owa więź to kluczowy element wiary), na wzór więzi łączącej dziecko i ojca; (3) istotnym warunkiem każdej modlitwy jest przebaczenie wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób zawinili wobec ...
Brama
Beduini to koczownicze plemiona arabskie, które żyją jeszcze na pustynnych i górzystych terenach dawnej Palestyny. Zajmują się głównie wypasem owiec. Zadziwiające, że nawet kilkudziesięciu osobowa grupa Beduinów potrafi posługiwać się sobie tylko zrozumiałym językiem i pielęgnować właściwe im zwyczaje. Żyjąc z dala od miast i większych osiedli, wieczorami zasiadają przy ognisku przed swoimi namiotami, by długo rozmawiać, śpiewać, ale także trzymać straż nocną przy swych stadach. Listen to Brama # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Troska o królestwo
Królestwo Boże winno być jedną z naczelnych wartości, o które zabiegają chrześcijanie. Jeśli tak rzeczywiście będzie, wszystkie inne dobra będą im „przydane”. Nie należy dążyć do tego, co jest przedmiotem pożądania pogan; należy dążyć do celów wyznaczonych przez Boga. Jeśli ktoś całe swoje życie ukierunkowuje na sprawy królestwa, Bóg zatroszczy się o resztę. Dar królestwa Bożego łączy Jezus z ideą sprawiedliwości rozumianej w duchu, który przejawia się w całym Kazaniu na Górze. Człowiek jest sprawiedliwy wówczas, gdy w swych czynach ...
Bogactwo i światło
Kolejne pouczenia Jezusa stanowią najbardziej tajemnicze wersy Kazania na Górze. Sformułowanie „światłem ciała jest oko” sugeruje, że chodzi o całego człowieka, nie tylko o jego ciało; termin „ciało” nie ma tu znaczenia pejoratywnego. Idąc za przekonaniem starożytnych, iż oko jest źródłem światła, Jezus sięga po analogię: jak oko jest źródłem światła fizycznego, by oglądać świat fizyczny, tak „światło w tobie” jest źródłem światła duchowego, światła wiary, które pozwala właściwie dostrzegać o wartościować sprawy duchowe. Listen to Bogactwo i światło # ...
Uczynki miłosierdzia. Post
Post tylko wówczas ma sens, gdy nakierowuje myśl ku Bogu. Cel postu jest przede wszystkim pozytywny – przybliżyć się ku Bogu, zerwać z grzechem, rozwijać w sobie miłość ku ludziom: „Cel postu nie może być negatywny, lecz pozytywny. Post ma nas przede wszystkim uczyć pokory, cierpliwości, solidarności i zrozumienia dla ubogich, wewnętrznej wrażliwości, przedkładania rzeczy ważnych nad mniej ważne, dobrego wykorzystania czasu; ma skłaniać nasze pragnienia i myśli ku wartościom duchowym. Przez post mamy się wyzwalać spod presji materializmu, konsumizmu i taniej rozrywki, ...
Uczynki miłosierdzia. Jałmużna
Jezus rozpoczyna dawać wskazania o jałmużnie od ostrzeżenia, by dobrych czynów nie wykonywać dla próżnej chwały, ale ich motywacją winna być miłość wobec Boga i bliźniego. Wskazanie to Mateusz znakomicie wkomponowuje w kontekst, który stanowi omówienie wartości przykazania miłości posuniętej aż do miłości nieprzyjaciół (Mt 5,43-47). Żydzi sądzili, że dobre uczynki są tym, co zapewnić może człowiekowi zbawienie. Zaliczano do nich przede wszystkim modlitwę, post i jałmużnę. Listen to Uczynki miłosierdzia. Jałmużna # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at ...
Uczynki miłosierdzia. Modlitwa
Sanktuarium św. Józefa, Montreal (fot. M. Rosik) Jezus rozpoczyna pouczenia dotyczące modlitwy od miejsc, w których winna być odmawiana. Modlitwy poranne i popołudniowe Żydzi odmawiać mogli niemal wszędzie, z wyjątkiem miejsc uznanych za nieczyste. Dla wielu była to dobra okazja, aby pokazać na zewnątrz swą pobożność, nie dbając przy tym o osobistą więź z Bogiem. Jezus nie tyle zakazuje się modlić w miejscach publicznych, co zwraca uwagę na wartość wewnętrznych pobudek modlitwy. Logion o modlitwie „w izdebce” tak komentuje św. ...
Nie znieść, ale wypełnić
Jezus ukazuje w Kazaniu na Górze swój stosunek do Prawa i Proroków, czyli pism, które zawiera wolę Bożą dla narodu wybranego. Jego zadaniem jest wypełnić wolę Bożą przez naukę i zbawcze dzieło, które polega na usynowieniu ludzkości i złączeniu ludzi z Bogiem. Dokona się to przez publiczną działalność, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa, oraz przez przyjęcie przez ludzi królestwa Bożego, czego znakiem będzie życie zgodne z moralnymi wymaganiami Ewangelii. Listen to Nie znieść, ale wypełnić # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik ...
Światło i sól
Celem ukazania zadania, jakie staje przed uczniami, Jezu sięga po kilka alegorii. Mówi o soli, o świetle i o mieście. Trzy krótkie przypowieści ukazują misyjny charakter działalności naśladowców Jezusa. Listen to Światło i sól # ks. Mariusz Rosik byMariusz Rosik on hearthis.at
Nauka z mocą
Relacja o działalności nauczycielskiej i cudotwórczej Jezusa stanowi swego rodzaju streszczenie Jego misji spełnianej na rodzinnej ziemi. Niezwykle istotne jest dostrzeżenie związku, jaki istnieje pomiędzy nauczaniem a działalnością cudotwórczą. Związek ten, widoczny u Mateusza, Marek ewangelista wyraził lapidarnym pytaniem: „Co to jest? Nowa jakaś nauka z mocą?” (Mk 1,27). Otóż Jezus nigdy nie dokonywał cudów bez nauczania, natomiast nauczanie uwiarygodniał znakami cudownymi. W ten sposób staje się jasne, że cuda dokonywane przez Nauczyciela z Nazaretu nie mają nic wspólnego z ...
Powołanie uczniów
Jezus znajduje się najprawdopodobniej w okolicach Kafarnaum. To właśnie tam, na brzegu Jeziora Galilejskiego, powołuje czterech pierwszych uczniów. Są nimi Szymon Piotr, jego brat Andrzej, Jakub i jego brat Jan. To Jezus przechodząc brzegiem pierwszy ich zobaczył. Fakt ten wskazuje na inicjatywę powołującego. Jako pierwszy powołany pojawia się Szymon. Nie jest to przypadek. To Piotr występuje zawsze na czele katalogu apostołów, co poświadcza pośrednio późniejszy jego prymat. Już tutaj, w scenie powołania, nazwany jest Piotrem, choć nadanie tego imienia nastąpi ...
W Galilei
Galilea jako kraina geograficzna rozciąga się od rzeki Litanii w obecnym Libanie aż do doliny Jizreel. W czasach biblijnych chętnie posługiwano się określeniem „Galilea pogan”, ze względu na fakt, że ludność żydowska zmieszana tam była z ludnością pogańską. Przysłowiowe (i biblijne) pytanie: „Czyż może być co dobrego z Nazaretu?” (J 1,46) zrodziło się z faktu, że Nazaret w Galilei w dużej mierze zamieszkiwany był przez pogan, którymi Żydzi pogardzali. Galilea jednak stanowiła główny obszar publicznej działalności Jezusa. Natomiast nazwa wyżynnego ...
Chrzest Pański
Jak Izraelici wracając z niewoli egipskiej wkraczali do Ziemi Obiecanej, przekraczając Jordan i rozpoczynali w ten sposób nowy okres w dziejach narodu, tak Jezus wkracza w wody Jordanu, by rozpocząć w ten sposób swą publiczną działalność. Ta licząca 251 kilometrów długości rzeka, płynąca z gór Libanu na południe, do Morza Martwego, zbierająca po drodze wody czterech dopływów i Jeziora Galilejskiego, była świadkiem wielu istotnych wydarzeń w historii zbawienia. Tym razem Jan udziela w niej chrztu nawrócenia. Oczywiście Jezus jako bezgrzeszny ...
W klimacie Bożego Narodzenia
W Ewangelii Mateusza czytamy: „Po zaślubinach Matki Jego, Maryi, z Józefem, wpierw nim zamieszkali razem, znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego. Mąż Jej, Józef, który był człowiekiem sprawiedliwym i nie chciał narazić Jej na zniesławienie, zamierzał oddalić Ją potajemnie” (Mt 1,18-19). Większość z nas myśli tak: skoro nie mieszkali razem, to byli narzeczonymi. I powinni mieć dziecko dopiero po zamieszkaniu razem. Kluczowe jest tu jednak słowo „po zaślubinach”, czyli już po ślubie, ale „wpierw nim zamieszkali razem”. Dalej przecież ...
Ucieczka do Egiptu
Listen to Ucieczka do Egiptu # ks. Mariusz Rosik byBibleNote+ on hearthis.at
Mateuszowy rodowód Jezusa
Kobiety w rodowodzie Jezusa Zastanawiającym jest fakt umieszczenia przez Mateusza w Jezusowej genealogii czterech imion kobiecych, oprócz imienia Maryi: Tamar, Rachab, Rut i Betszeby. Podać można przynajmniej dwa motywy, które łączą te postacie z osobą Maryi. Po pierwsze, ich związki z partnerami życiowymi są w pewnym sensie nieregularne i choć przez innych postrzegane mogą być jako gorszące, są naznaczone Bożym błogosławieństwem. Po drugie zaś, każda z tych kobiet z własnej woli okazała inicjatywę realizacji Bożego planu i dlatego przez potomnych ...