Ain Karem
fot. M. Rosik Listen to Ain-Karem # ks. Mariusz Rosik byBibleNote+ on hearthis.at GALERIA ZDJĘĆ: KOŚCIÓŁ JANA CHRZCICIELA GALERIA ZDJĘĆ: KOŚCIÓŁ NAWIEDZENIA ŚW. ELŻBIETY
Bahajowie
W 1863 roku w Bagdadzie niejaki Ali Husajn Nuri doznał podczas obiadu oświecenia i ogłosił się prorokiem. Nie wnikając w kulinarne walory osiłku, który wywołał tak znaczny efekt, należy przyznać, że Ali szybko zyskał grono zwolenników, którzy zaczęli czcić go pod imieniem Bab.
Dom zielonych fig. Betfage
Betfage to inaczej „dom zielonych fig”. Fig oczywiście w miasteczku nie brakuje, ale tak jest przecież w wielu miejscach Ziemi Świętej. Bardziej niż figi w Betfage natomiast znane są gałązki palmowe, które dzieci kładły przez Jezusem wyruszającym w uroczystej procesji do świątyni w Niedzielę Palmową. I oczywiście niezapomniany osiołek, który miał zaszczyt dźwigać na swym grzbiecie Pana: „Gdy przyszedł w pobliże Betfage i Betanii, do góry zwanej Oliwną, wysłał dwóch spośród uczniów, mówiąc: Idźcie do wsi, która jest naprzeciwko, a ...
Na Polu Pasterzy
Beduini to koczownicze plemiona arabskie, które żyją jeszcze na pustynnych i górzystych terenach dawnej Palestyny. Zajmują się głównie wypasem owiec. Zadziwiające, że nawet kilkudziesięciu osobowa grupa Beduinów potrafi posługiwać się sobie tylko zrozumiałym językiem i pielęgnować właściwe im zwyczaje. Żyjąc z dala od miast i większych osiedli, wieczorami zasiadają przy ognisku przed swoimi namiotami, by długo rozmawiać, śpiewać, ale także trzymać straż nocną przy swych stadach. Niekiedy okazuje się to konieczne, gdyż zdarzają się przypadki kradzieży owiec. Jeszcze niedawno izraelska ...
Szwajcar odkrywa Petrę
Dla świata zachodniego Petrę odkrył szwajcarski arabista, Johann Ludwig Burckhardt, który w roku 1812 wyjechał do obecnej Jordanii pod patronatem londyńskiego stowarzyszenia dla promocji archeologii w Afryce.
Góra przemiany
Współcześni Jezusowi uczeni w Piśmie twierdzili, że przed przyjściem Mesjasza pojawi się na ziemi postać Eliasza, który został uniesiony do niebios w tajemniczych okolicznościach: został „wzięty w skłębionym płomieniu, na wozie o koniach ognistych” (Syr 48,9). W jaki sposób spełniło się proroctwo powrotu Eliasza? Jezus wyjaśnił swoim uczniom, że nie chodzi tylko o to, iż Eliasz pojawił się w scenie przemienienia na górze Tabor. Zapowiadanym przez proroków Eliaszem był Jan Chrzciciel. Właśnie o Janie Chrzcicielu mówił Jezus Apostołom: „Eliasz już ...
Jezus płaczący
fot. M. Rosik Ewangeliści twierdzą, że Jezus stanął na stokach Góry Oliwnej i tam zapłakał nad losem miasta. Przed Nim roztaczał się majestatyczny widok: potężne białe mury miasta, masywne, dobrze strzeżone nocą bramy, królewski pałac – a przede wszystkim kompleks świątynny. Ten majestatyczny w swej wymowie widok, który roztaczał się przed Jezusem, zawdzięczano …. Herodowi! Szalony w swych pomysłach architektonicznych i pomysłowy w pozbywaniu się członków własnej rodziny Herod, w osiemnastym roku swych rządów, postanowił zrekonstruować istniejący kompleks świątynny. Nic ...
Amman
Dzisiejszy Amman to miasto niemal na wskroś muzułmańskie. Jego historia sięga jednak o wiele dalej niż czasy proroka Mahometa. Gdy Izrael zaczynał formować swą państwowość, wśród Ammonitów była ona już silna. Militarna ekspansja Rabba (tak nazywał się niegdyś dzisiejszy Amman) doprowadziła do wojny z Izraelitami. Właśnie wtedy Jefte złożył nierozważny ślub, iż jeśli wygra bitwę, przedstawi Bogu w ofierze pierwsze stworzenie, które wyjdzie mu naprzeciw podczas tryumfalnego powrotu. Stworzeniem okazała się nim jego własna córka. Dwie kolejne biblijne wzmianki o ...
Hakeldama
Pole Krwi, zwane po aramejsku Hakeldama, upamiętnia miejsce kupione przez arcykapłanów za trzydzieści Judaszowych srebrników. Od starożytności przeznaczono je na miejsce pochówku pielgrzymów, którzy zmarli w Jerozolimie. Chowano tu przede wszystkim cudzoziemców. Można dziś dostrzec na Polu Krwi ruiny budowli. Pochodzi ona z XII w. i przypuszczać należy, że są to pozostałości hospicjum wzniesionego przez zakon szpitalników św. Jana. Pełna nazwa zakonu brzmi: Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego z Rodos i z Malty zwany Rodyjskim i Maltańskim. Został założony ...
Kafarnaum. Dom Piotra
Żydowski historyk, a zarazem jeden z dowódców oddziałów powstańczych, które w 66 roku wszczęły rozruchy przeciw Rzymowi, Józef Flawiusz wybrał sobie Kafarnaum za miejsce, w którym leczył ranę zadaną podczas jednej z bitew. Nazwa miejscowości oznacza tyle, co „wioska Nahuma”. Dawniej przebiegała tędy Via Maris, droga łącząca Damaszek z Egiptem. To jedno z najczęściej wymienianych w Ewangeliach miast. Tutaj dokonało się powołanie Mateusza (Mt 9,9-13), tu Jezus uzdrowił sługę setnika (Łk 7,1-10), teściową Piotra i człowieka sparaliżowanego, tu uwolnił opętanego ...
Betsaida
Chirbet al-Minija w północnej części równiny Genezaret utożsamiane jest z biblijną Betsaidą, z której pochodzili apostołowie Piotr, Andrzej i Filip, a dziesięć wieków wcześniej – Maaka, jedna z żon króla Dawida i matka Absaloma. Rzymski geograf Pliniusz Starszy nazywa Betsaidę „czarującym miastem nad jeziorem Genezaret”. Miasto było zasiedlone już na trzy tysiące lat przed Chr. Jego nazwa tłumaczy się jako „dom rybaka”. Z Ewangelii wynika, że tu – obok Kafarnaum i Korozain – dokonywało się najwięcej cudów Jezusa, jednak mieszkańcy ...
Wieczernik
Kiedy cesarz Hadrian przybył do Jerozolimy w 135 roku, znalazł miasto całkowicie zniszczone. Ocaleć miał tylko jeden kościół – kościół wieczernika. Chrześcijanie podobno mieli ten przywilej, że nieprzerwanie do XVI w. sprawowali tu Eucharystię. W II wieku do domu, w którym Jezus spożył z apostołami Ostatnią Wieczerzę, dodano absydę, by bardziej przypominała kościół. Świątynia została zniszczona w 614 roku przez Persów. W XII w. krzyżowcy wznieśli trzy nawy świątyni. Potem Saladyn przekazał kościół chrześcijanom syryjskim, ci jednak nie mieli wystarczających ...
Życie po śmierci? Co na to starożytni Izraelici?
Właściciele firm budowlanych kujących drogi w dzisiejszym Izraelu stają codziennie niemal przed nie lada problemem. Bardzo często okazuje się, że linia wytyczona pod budowę autostrady lub drogi miejskiej biegnie przez dawne cmentarzysko. Wystarczy niekiedy zaledwie kilkanaście minut pracy koparki, by odkryć ludzkie kości złożone tuż pod powierzchnią ziemi. W takiej sytuacji należy albo zmienić wytyczony bieg drogi, co nie jest przecież takie łatwe, albo dokonać ekshumacji. Na to ostatnie rozwiązanie jednak nie zgadzają się kręgi ortodoksyjnych Żydów, który urządzają protesty ...
Meczet Wniebowstąpienia
fot. Bible Places Droga szabatowa w tradycji żydowskiej to około 1800 m. Właśnie w takiej odległości od murów starej części Jerozolimy, na stokach Góry Oliwnej, położony jest meczet upamiętniający wniebowstąpienie Chrystusa. Pierwszy kościół upamiętniający wydarzenie, o którym mówią ewangeliści Łukasz i Marek, stał tu już w IV w. Wybudowany został przez rzymską matronę o wdzięcznym imieniu Poimenia. Z tego okresu zachowały się świadectwa sprawowanych tu uroczystości liturgicznych. Kościół został przebudowany przez krzyżowców. Wiadomo, że w XII w. stał na planie ...
Odkrywaj kraje Biblii z Toddem Bolenem
Todd Bolen jest profesorem nauk biblijnych na Master University w Santa Clarita w Kalifornii. Spędził jedenaście lat w Izraelu jako wykładowca przedmiotów biblijnych w Israel Bible Extension w pobliżu Jerozolimy. Jest absolwentem Instytutu Studiów Ziemi Świętej (dziś Kolegium Uniwersytetu Jerozolimskiego),The Master’s Seminary i Dallas Theological Seminary. Todd Bolen jest mistrzem fotografii. Strona BiblePlaces.com zrodziła się jego pasji fotografowania i miłości do Pisma Świętego. Mariusz Rosik: Profesorze Bolen, albo lepiej – drogi Todd – w 2001 roku założyłeś witrynę BiblePlaces.com, na ...
Góra Karmel
Pasmo górskie Karmelu ciągnie się przez dwadzieścia pięć kilometrów. Nazwa góry pochodzi od hebrajskiego qerem El, „winnica Pana”. Karmel liczy sobie 546 m. Jej piękno chwali autor Pieśni nad pieśniami (Pnp 7,6) i prorok Izajasz (Iz 35,2). Eliasz pokonał tu proroków Baala, a jego uczeń Elizeusz spotkał się z Szunemitką (2Krl 4,25). Ciekawostką jest fakt, że Pitagoras spędził na szczycie nieco czasu na rozmyślaniach. W pierwszych wiekach tutejsze groty zamieszkiwali pustelnicy. Na początku XIII w., dokładnie w 1212 roku św. ...
Tabgha. Kościół Rozmnożenia Chleba
Misternie ułożona mozaika pod głównym ołtarzem Kościoła Rozmnożenia Chleba w Tabghdze przedstawia kosz z czterema chlebami i dwie ryby. Zgodnie z zapisem Ewangelii, Jezus miał do dyspozycji pięć chlebów. Co się stało z piątym? Myśl artysty układającego mozaikę jest iście teologiczna, wręcz duchowa: piąty chleb to ten rozmnażany na ołtarzu. Chleb eucharystyczny. Pątniczka Egeria, która odwiedziła to miejsce w IV w., znalazła tu żywą wspólnotę chrześcijan. Już wtedy wokół kamienia, na którym złożono cudownie rozmnażane chleby, stał kościół. Powstał prawdopodobnie ...
Discover the Bible Lands with Todd Bolen
Todd Bolen is Professor of Biblical Studies at The Master’s University in Santa Clarita, California. He spent eleven years in Israel as an associate professor of biblical studies at the Israel Bible Extension near Jerusalem. He has graduate degrees from the Institute of Holy Land Studies (today Jerusalem University College), The Master’s Seminary, and Dallas Theological Seminary. Todd Bolen is master photographer. The website BiblePlaces.com developed from a passion for good digital photographs for studying and teaching the Bible. Mariusz Rosik: ...
Tabgha. Kościół Prymatu
Kościół Prymatu Piotra wybudowany został na nadbrzeżnej skale, która zna ślady wcześniejszych budowli. Pierwszy kościół bowiem stał tu już w IV w., niedaleko schodów opadających do jeziora, a wspominanych przez pątniczkę Egerię. Zniszczony, został odbudowany w V stuleciu, a skała w absydzie nazwana została przez pielgrzymów mensa Christi („stół Chrystusa”), gdyż to na niej Jezus miał przygotowywać posiłek (J 21,9). Kościół został zniszczony przez Persów. Odbudowany w XI w., znów uległ zniszczeniu dwa stulecia później. Dzisiejsza bryła pochodzi z roku 1933. ...
Cerkiew Marii Magdaleny
Prawosławny kościół pod wezwaniem Marii Magdaleny wybudowany został na Górze Oliwnej przez cara Aleksandra III w 1885 roku na cześć ostatniej carycy Marii Aleksandry. Wzorowany jest na rosyjskim budownictwie cerkiewnym. Jego złote, cebulaste kopuły dumnie wznoszą swe głowy nad Górą Oliwną, przyciągając wzrok ciekawskich pielgrzymów. Ich ilość (jest ich siedem) ma rzekomo przypominać o liczbie złych duchów, które opuściły patronkę świątyni na rozkaz Jezusa. Za bramą prowadzącą do kompleksu cerkiewnego, po lewej stronie ścieżki znajdują się dwa kamienne stopnie. Możliwe, ...
Emaus
Jedenaście kilometrów na północny zachód od Jerozolimy leży wioska El-Quebeibeh, utożsamiana z biblijnym Emaus. To właśnie tu Kleofas i Symeon rozpoznać mieli zmartwychwstałego Pana po prostym geście łamania chleba. O Kleofasie mówi Ewangelia, imię Symeona wymyśliła tradycja. Chrześcijanie pierwszych wieków, w tym Orygenes i Euzebiusz, identyfikowali miejsce spotkania Jezusa z uczniami z miastem Emmaus (pisanym przez dwa „m”), jednak ta lokalizacja nie zgadza się z danymi biblijnymi. Według Łukasza miejscowość miała być oddalona od Jerozolimy około sześćdziesiąt stadiów, czyli mniej ...
Bazylika Grobu Bożego
Dziś Jezus zmartwychwstał! Alleluja! Zanim więc wejdziemy do Bazyliki Grobu Bożego, uznajmy, że jesteśmy dziećmi Najdroższego Ojca w niebie i pomódlmy się wspólnie Modlitwą Pańską. W swahili? Czemu nie? Chyba każdy, kto marzy o podróży do Ziemi Świętej, wędruje myślą do miejsca, które wyobrażał sobie tysiące razy: Bazylika Grobu Pańskiego. Miejsce śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Centrum dziejów zbawienia. Miejsce, gdzie dokonało się absolutnie najważniejsze wydarzenie w dziejach świata. Już sam dziedziniec prowadzący do bazyliki może wzbudzić uczucia rozczarowania. A co ...
Via Crucis
Na wyłożonym kamieniami dziedzińcu klasztoru franciszkanów znajdują się dwie kaplice związane z męką Chrystusa: Kaplica Biczowania i Kaplica Skazania. Pierwsza z nich powstała w wiekach średnich, jednak bieg historii sprawił, że została zniszczona. Odbudowali ją franciszkanie w XIX wieku. Warto zwrócić uwagę na trzy witraże. Przedstawiają kolejno scenę biczowania Chrystusa, Piłata umywającego ręce oraz uwolnionego Barabasza. I stacja drogi krzyżowej odprawiana jest zazwyczaj przez pielgrzymów na dziedzińcu klasztornym. W pobliżu za czasów Jezusa znajdowała się twierdza Antonia, znacznie przebudowana przez Heroda. Twierdza ...
Bazylika Agonii
Bazylika Agonii, zwana także Kościołem Narodów, wybudowana została w 1924 roku na miejscu świątyni z IV w., którą pątniczka Egeria nazywa „ecclesia elegans”. Drugą budowlę wystawiono tuza czasów krzyżowców, ale i ona uległa zniszczeniu. Nazwa obecnego kościoła, projektu Antonio Barluzzi’ego, wywodzi się stąd, iż zbiórkę na jego budowę przeprowadzono w dwunastu krajach, wśród nich także w Polsce. Dwanaście pół na sklepieniu ozdobiono godłami tych państw. Naga skała przed głównym ołtarzem upamiętnia kamień, przy którym Jezus modlił się do Ojca, by ...
Nablus
Z postaciami patriarchów Abrahama i Jakuba związane jest samarytańskie miasteczko – biblijne Sychem, zwane dziś Nablus. Ten pierwszy jedynie przechodził przez to miejsce, drugi zaś nabył tu ziemię, ale musiał szybko uchodzić, by uniknąć zemsty za postępek swych synów, którzy krwawo pomścili zniewagę swej siostry. Ten drugi natomiast przekazał tę ziemię Józefowi i tu później spoczęły jego prochy, balsamowane być może na wzór egipskich mumii. Tu, w Sychem, także Jozue wygłosił swą płomienną mowę wzywając lud do ostatecznego zerwania z ...
Sychar
Biblijne Sychar, leżące tuż koło Sychem (Nablus), słynie przede wszystkim ze studni na polu, które patriarcha Jakub przekazał swemu synowi Józefowi. Badania archeologów dowodzą, że studnia używana była nieprzerwanie przez kilka wieków przed Chr. Dowodzą tego między innymi fragmenty ceramiki z niej wydobyte. W IV w. chrześcijanie wystawili tu kościół. Studnia wchodziła w skład zabudowy architektonicznej świątyni; stanowiła centralny punkt, z którego rozchodziły się cztery ramiona krzyża, na którego planie wzniesiono kościół. Był on dwukrotnie niszczony przez Samarytan w czasie ...
Góra Kuszenia
Dżabal Quruntul, czyli inaczej Góra Kuszenia, sławę zyskała dzięki zwycięstwu Jezusa nad błoniastoskrzydłym szatanem, który szczyci się być aniołem, tyle, że upadłym. To tu wśród modlitw i postów Syn Boży przygotowywał się do swej misji. Trzy pokusy i trzy zwycięstwa. Przemądrzali poszukiwacze mitów twierdzą, że również i dziś zamiana kamienia w chleb wydaje się przedsięwzięciem skazanym na niepowodzenie (kierunek odwrotny byłby bardziej prawdopodobny, zwłaszcza gdy chleb podda się działaniu czasu), rzucenie się w dół ze szczytu góry lub narożnika świątyni ...
Synagoga w Nazarecie
Około 570 roku nieznany z imienia pielgrzym z Piacenzy wspominał swe wędrówki po Ziemi Jezusa: „Kontynuowaliśmy naszą podróż do Nazaretu, miasta, w którym wydarzyło się tak wiele cudów. W synagodze znajduje się księga, w której Pan pisał swój alfabet, a także ława, na której siedział wraz z innymi dziećmi. Chrześcijanie mogą podnieść ją i przenieść, lecz Żydzi nie są w stanie jej ruszyć, ani nie mogą jej wynieść na zewnątrz”. Dziś nikt już nie znajdzie w Nazarecie szkolnego zeszytu Jezusa, ...
Sodoma i Gomora
Według autora natchnionego, miasta zostały pochłonięte przez ogień i siarkę, a mieszkańcom nakazał Bóg uciekać w góry, co oznacza, że nizinne części regionu miały być zalane przez wody. Czy tę biblijną relację można w jakikolwiek sposób potwierdzić lub jej zaprzeczyć danymi naukowymi? Tradycyjne lokalizacja miast umieszcza je w okolicach Morza Martwego. Jeśli przyjąć za wiarygodną relację Biblii, że miasta legły w gruzach, należy przypisać ten efekt trzęsieniu ziemi. Czy w czasach, o których opowiada Biblia, tereny nad brzegami Morza Martwego ...
Hebron
Żydowska, chrześcijańska i muzułmańska tradycja utożsamia Hebron z biblijnym miejscem pochówku Abrahama. Miasto położone jest w kotlinie otoczonej wzgórzami i licznymi źródłami wody, która zapewnia doskonały urodzaj, zwłaszcza winnicom. To w te okolice Mojżesz miał wysłać zwiadowców, aby zobaczyli, jak żyzna jest ziemia, którą Bóg daje Izraelitom w posiadanie (Lb 13,1-33). Arabska nazwa miejsca brzmi Al-Chalil („przyjaciel”), ze względu na to, że patriarcha był „przyjacielem Boga”. Właśnie tu, pod dębami Mamre rozeszły się drogi Izaaka, syna Abrahama z Sarą i ...
Jerycho Zacheusza
Sykomorę, na którą miał się wdrapać Zacheusz, by ujrzeć Jezusa można na przydrożnej połaci trawnika podziwiać do dziś. Rozłożyste konary drzewa, jeśli w ogóle pamiętają czasy Zacheuszowej akrobacji, nadają się na wygodne siedlisko dla niewielkiego celnika. Podobno swoją filigranową budowę ciała miał rekompensować nie tylko wspinaniem się na wysokie drzewa, ale także gromadzeniem bogactw. Tak, zdaniem psychologizujących teologów i teologizujących psychologów w stylu Grüna czy Drewermanna, leczy się kompleks niższości. Biedny Zacheusz nie zorientował się, że został wciągnięty w diabelski ...
Jerycho Heroda
Duże zasługi w rozwój miasta przypisać należy Herodowi Wielkiemu i Archelaosowi. Zakochany w Kleopatrze Marek Antoniusz podarował wybrance serca Jerycho, ze względu na wspaniałe ogrody z drzewami balsamowymi. Przywiązana bardziej do dobrych interesów niż czułych podarunków królowa szybko wyczuła zapach pieniądza, którego nie była w stanie zakłócić woń balsamu. Odsprzedała miasto Herodowi. Dla samego Jerycha transakcja była być może korzystna; dzięki inwestycjom króla zaczęło przeżywać swój rozkwit. Powstał hipodrom, zamek Kypros, amfiteatr, a przede wszystkim rozrosły się ogrody. Nad postrzępionym ...
Miasto palm. Jerycho
W dzisiejszym Izraelu panuje powszechne przekonanie, że Jerycho jest najstarszym miastem świata. Nie podzielaliby go pewnie ani miłośnicy prastarych kultur, których ślady znajdują się jeszcze w chińskich kantonach, ani środkowoamerykańscy Indianie, powołujący się na swe zamierzchłe korzenie. Najstarsza budowla, kamienna wieża z wewnętrznym systemem schodów, pochodzi z neolitu. Ma więc około dziesięć tysięcy lat. Nie bez powodu Jerycho bywa nazywane „miastem palm”. Do dziś oko turystów cieszą gaje bananowe, cytrynowe i pomarańczowe. Smukłe kibicie palm ozdabiają drogi i ogrody jak ...
Cytadela. Jerozolima
Zauroczony niezwykłym pięknem swej ukochanej Oblubieniec z Pieśni nad pieśniami w zachwycie wyznawał: „Szyja twoja jak wieża Dawida, warownie zbudowana” (Pnp 4,4). Wieża Dawida stanowi część kompleksu cytadeli, która wznosi się nieopodal Bramy Jafskiej. Nie jest to oczywiście ta sama wieża, którą podziwiał bohater Pieśni nad pieśniami. Cytadela wzniesiona została w roku 24 przed Chr. przez Heroda. Zajmuje teren trzech wież o imionach: Hippikus, Fazael i Mariamme. Rzymianie atakujący Jerozolimę w 70 roku po Chr. oszczędzili budowlę, jednak nie uczynił ...
Bazylika Narodzenia Pańskiego. Betlejem
Betlejemska Bazylika Narodzenia Chrystusa zbudowana jest wokół skalnej groty, w której według tradycji narodził się Jezus i którą otaczano kultem od początków chrześcijaństwa. Poświadcza to w IV w. św. Hieronim. Pierwotny kościół został wybudowany przez Konstantyna, jednak został gruntownie przebudowany w 530 roku przez Justyniana. Do bazyliki prowadziły niegdyś trzy bramy, wskazujące na trzy klasztory tu obecne: franciszkański, grecki prawosławny i ormiański. Dwie z nich są dziś zamurowane. Ta, która pozostała, zwana jest „Bramą Pokory” i liczy zaledwie 120 cm ...
Kościół Jana Chrzciciela. Ain Karem
Gdzie mieszkał Jan Chrzciciel, zanim jeszcze oblókł się w sierść wielbłądzią i przeszedł na dietę z leśnych owoców? Z jakiej studni czerpał wodę? Do której synagogi chodził w szabat? Wczesnochrześcijańska tradycja niemal jednogłośnie wskazuje na Ain Karem, dziś niewielkie miasteczko na zachodnich przedmieściach Jerozolimy, w połowie drogi do Betlejem. Tu waśnie stał dom, w którym Zachariasz zamartwiał się kondycją swojej niepłodnej żony, Elżbiety. Pierwszy kościół ku czci Poprzednika Pańskiego powstał w V w. Po zniszczeniach został odbudowany przez krzyżowców, jednak ...
Kościół Nawiedzenia św. Elżbiety. Ain Karem
Miasteczko, które niegdyś znajdowało się 8 km od centrum Jerozolimy, dziś, od 1964 roku, stanowi już jej przedmieścia. Od najdawniejszych czasów tradycja chrześcijańska łączy je z postacią Jana Chrzciciela i Jego rodziców, Zachariasza i Elżbiety, choć nie brak i takich, którzy twierdzą, że Chrzciciel pochodził z Hebronu. Świadkiem tej tradycji jest choćby nazwa Ain Karem, które do VIII w. nazywano „Św. Jan Chrzciciel w górach”. Imponującą budowlą jest Kościół Nawiedzenia, który upamiętnia scenę spotkania Matki Jezusa i matki Jego poprzednika. ...
Bazylika Zwiastowania. Nazaret
Pod koniec VI w. nieznany z imienia pielgrzym z Piacenzy odwiedził Nazaret. W swoich zapiskach zanotował: Dom Najświętszej Maryi został przekształcony w bazylikę, a jej ubrania są źródłem wielu cudów. Żydówki są tu piękniejsze niż gdziekolwiek indziej w kraju. Twierdzą, że jest to dar, jaki zesłała im Najświętsza Maryja, gdyż była ich krewną. Choć nie ma wśród badaczy zgody, czy rodzinne miasto Jezusa było również takim dla Maryi i Józefa (niektórzy obstają bowiem przy tezie, że Józef mieszkał w Betlejem), ...
Sadzawka Siloe i Tunel Ezechiasza
W drugiej połowie VIII wieku przed Chr. król judzki Ezechiasz doprowadził do wnętrza miasta wodę specjalnie w tym celu wybudowanym kanałem. Tunel połączył źródło Gichon w Dolinie Cedronu we wschodniej części stolicy z sadzawką Siloe w zachodniej części miasta. Odkryto go w 1880 roku, a największą sensację wzbudziła inskrypcja na ścianach tunelu, potwierdzająca dane biblijne. Odkrycia dokonać miał kilkunastoletni chłopiec, który ze świecą zapuścił się w głąb tunelu. Również i dziś, brodząc po kolana w wodzie, z latarkami w ręku ...
Dom Szymona Trędowatego. Betania
Namaszczenie Jezusa, którego pewna kobieta dokonała w Betanii, miało być w zamyśle ewangelistów czynnością antycypującą Jego pogrzeb. Gdy pewnego razu miałem okazję poznawać tajniki produkcji substancji zapachowych w muzeum perfum w Kairze, bardziej jeszcze niż alabastrowe flakoniki przyciągała uwagę słuchaczy czarnooka dziewczyna o imieniu Maria. A dokładniej – uwaga ta skupiała się na znaku krzyża wypalonym na jej nadgarstku. Okazało się, że jest to praktyka powszechna wśród koptów. Niewielka ich populacja, zagubiona wśród zalewu ludności muzułmańskiej, używa właśnie tego znamienia ...
Grób Łazarza. Betania
Relacja o wskrzeszeniu Łazarza nie została zanotowana przez żadnego z synoptyków, za to szczegółowo opowiada o wydarzeniu Jan ewangelista. Jezus nie używa typowej dla rabinów – cudotwórców formuły modlitewnej, lecz dokonuje wskrzeszenia poprzez rozkaz: „Łazarzu, wyjdź na zewnątrz!”. Na tak autorytatywne słowa dokonuje się jeden z największych cudów dokonanych przez Jezusa. Cud tak wielki, że tradycja wschodnia zaliczyła wskrzeszenie Łazarza do kalendarza dwunastu najbardziej uroczystych świąt w roku. Cerkiewne ściany i kolorowe ikonostasy prezentują scenę w każdy z możliwych sposobów ...
W domu Marty. Betania
Niewielka miejscowość, której nazwa tłumaczy się jako „dom biednych”, była świadkiem interesujących wydarzeń w życiu Jezusa. Tu mieszkała zaprzyjaźniona z Jezusem rodzina, a dokładniej dwie siostry i brat, Maria, Marta i Łazarz. Gdy Nauczyciel pielgrzymował do Jerozolimy na uroczystości świąteczne, zatrzymywał się w ich domu. Często pewnie rozmowy przeciągały się długo w noc, a cienie żywo dyskutujących postaci figlowały na białych ścianach w świetle oliwnych lampek. Jedną z takich scen skrupulatnie relacjonuje Łukasz: „W dalszej ich podróży przyszedł do jednej ...
Dominus Flevit. Jerozolima
Ewangeliści twierdzą, że Jezus stanął na stokach Góry Oliwnej i tam zapłakał nad losem miasta. Przed Nim roztaczał się majestatyczny widok: potężne białe mury miasta, masywne, dobrze strzeżone nocą bramy, królewski pałac – a przede wszystkim kompleks świątynny. Ten majestatyczny w swej wymowie widok, który roztaczał się przed Jezusem, zawdzięczano …. Herodowi! Szalony w swych pomysłach architektonicznych i pomysłowy w pozbywaniu się członków własnej rodziny Herod, w osiemnastym roku swych rządów, postanowił zrekonstruować istniejący kompleks świątynny. Nic dziwnego, że sam ...
Kościół Pater noster. Jerozolima
Kościół w miejscu, w którym Chrystus uczył apostołów Modlitwy Pańskiej stał na Górze Oliwnej ponoć już w IV stuleciu. Wybudowano go już obok groty, w której Jezus spotykać miał się z uczniami. Z powierzchni ziemi zniósł go najazd Persów w 614 roku Wtedy jednak jeszcze nikt nie łączył świątyni z modlitwą „Ojcze nasz”. Dopiero krzyżowcy znaleźli tu tabliczkę z jej aramejskim tekstem. I nic dziwnego, bo w końcu Modlitwa Pańska, ta najbardziej chrześcijańska z chrześcijańskich modlitw, jest zakorzeniona w judaizmie. ...
Kościół św. Anny. Jerozolima
Należący do francuskich zakonników, Ojców Białych, kościół pochodzi z okresu wypraw krzyżowych. Wystawiono go w stylu romańskim. Wnętrze liczy 34 metry długości i 19 metrów szerokości. W tym właśnie miejscu właśnie tu chrześcijańska tradycja lokalizuje dom Joachima i Anny, rodziców Maryi. W XIII wieku kościół zamieniono na meczet i założono tu szkołę koraniczną, o czym świadczy do dziś napis umieszczony nad wejściem. Tu miała przyjść na świat Matka Chrystusa, a wydarzenie to czci się w krypcie częściowo wydrążonej w skale ...
Stare Miasto. Jerozolima
Stare Miasto Jerozolimy otoczone jest białymi murami. Najstarsze ich kamienie pamiętają czasy Heroda. Mury zamykają w sobie cztery dzielnice: żydowską, muzułmańską, chrześcijańską i ormiańską (choć ta ostatnia jest przecież także chrześcijańska). Mury okalają najświętsze miejsca dla wyznawców Chrystusa: Bazylikę Grobu Pańskiego i Drogę Krzyżową. Żydzi czczą tu swą największą relikwię – Mur Płaczu, jedyną pozostałość po świetności dawnej świątyni. Muzułmanie natomiast pielgrzymują do meczetów Al-Aksa i Omara, związanych z życiem Mahometa. Jednym słowem, Stare Miasto niczym soczewka skupia w sobie ...