Dlaczego Józef został świętym? Nazaret
Chrześcijanie w VII w. byli przekonani, że potrafią dokładnie zlokalizować dom Maryi i Józefa. Opat o imieniu Arkulf odwiedził to miejsce około 670 roku. Tak wspomina swoją wizytę: „Miasto Nazaret położone jest na górze i ...
Dwie drogi, jedna wieczność
Przed wejściem do Ziemi Obiecanej, wędrujący przez pustynię Izraelici otrzymali od Boga za pośrednictwem Mojżesza prostą zasadę postępowania, którą niektórzy egzegeci nazwali „prawem dwóch dróg”. Została ona zapisana w tradycji deuteronomistycznej w następującym ujęciu: „Patrz! ...
W. Bejda, Od Saula do Jozjasza
W. Bejda, Od Saula do Jozjasza. Monarchia biblijna w Starożytnościach żydowskich Józefa Flawiusza, w porównaniu z żydowską literaturą okresu drugiej świątyni i pismami rabinicznymi, Bibliotheca Biblica, PWT – TUM, ISBN 978-83-7454-446-7, Wrocław 2018, ss. 223. Opis książki Dlaczego ...
Skąd Paweł wyruszył do Rzymu? Sydon
Sydon (fot. M. Rosik) Pierwsze wzmianki o Sydonie sięgają okresu Amarna (XIV w. przed Chr.), kiedy to król Zimrida z Sydonu wystosował dwa listy do faraona, uznając swoją lojalność wobec władcy Egiptu i prosząc o ...
List Barnaby
Apokryficzny List Barnaby był przez pierwszych chrześcijan uważany za pismo natchnione, które powinno znaleźć się w kanonie Nowego Testamentu. Zarówno Klemens Aleksandryjski, jak i Orygenes, również wywodzący się z egipskiej stolicy nauki, przypisują list samemu Barnabie. ...
Veritas graeca, veritas latina et veritas confessionis
Jak się powszechnie uważa, polskie przekłady biblijne sporządzane były z wykorzystaniem europejskiej literatury filologiczno-biblijnej. W ten sposób stały się one narzędziem popularyzacji osiągnięć filologii biblijnej i biblistyki XVI i XVII w. [Pietkiewicz 2017: 262]. Zastosowanie ...
Paweł apostoł o naturalnym poznaniu Boga (Rz 1,19-20)
Katechizm Kościoła Katolickiego uznaje fragment korespondencji Pawła z Rzymianami (Rz 1,19-20) za locus classicus w argumentacji biblijnej za naturalną (rozumową) poznawalnością Boga. Wśród „dróg”, które są nie tyle dowodami, co argumentami za istnieniem Boga, autorzy Katechizmu ...
Approach to Interpretation of the Bible Through Recourse to Jewish ...
The document of the Pontifical Biblical Commission Interpretation of the Holy Scriptures in the Church lists, among traditional methods of the interpretation of the Bible, the approach through recourse to Jewish exegetical traditions. We read ...
Apartament Boga
Każdy, kto choć raz jechał nocą drogą z Tel Awivu do Jerozolimy, nie zapomni nigdy otaczającego go krajobrazu. W mroku widać jedynie zarysy wzgórz. Są łagodne, piaskowego koloru. I gdy zaczyna się już wydawać, że ...
J. Czerski, Ewangelia i Listy św. Jana. Wprowadzenie literackie, historyczne ...
J. Czerski, Ewangelia i Listy św. Jana. Wprowadzenie literackie, historyczne i teologiczne, Opolska Biblioteka Teologiczna 156, Opole 2016, s. 226, ISBN 978-83-63950-74-3 Sobór Watykański II zachęcał, aby przez częstą lekturę Pisma świętego „rozbudzać serdeczne i ...
Metoda odwoływania się do żydowskich tradycji interpretacyjnych – dlaczego wciąż ...
Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej Interpretacja Pisma Świętego w Kościele wśród tradycyjnych metod interpretacji Biblii wymienia metodę odwoływania się do żydowskich tradycji interpretacyjnych. Czytamy tam między innymi: „Stary Testament swoją postać ostateczną przybierał w środowisku judaistycznym ...
Synagoga a rodzący się Kościół w perspektywie misji
Nie ulega wątpliwości, że działalność misjonarska rodzącego się Kościoła była jednym z czynników, które doprowadziły do ostatecznego rozejścia się dróg chrześcijaństwa i judaizmu. Wśród teologów nie gasną spory co do tego, w jakiej mierze judaizm ...
Wielbłąd natchniony
Przestrzegając przed niebezpieczeństwem bogactw, Jezus uzasadniał, że „łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne niż bogatemu wejść do królestwa Bożego” (Mk 10,25). Niemal w każdym komentarzu biblijnym znajdzie się wzmianka o bramie nazywanej Uchem Igielnym, ...
U stóp Gamaliela
ADAM GRZEŚKOWIAK, „U stóp Gamaliela…” (Dz 22,3). Zastosowanie metod egzegezy żydowskiej w Pierwszym Liście do Koryntian (seria: Biblica et Judaica, „Bernardinum”, Pelplin 2017, ss. 592) ISBN 978-83-7823-943-7 W ostatnich dziesięcioleciach coraz bardziej nasila się w biblistyce i ...
W Nim się wszystko spełniło
Kiedy Izraelici utracili niezależność państwową po najeździe Babilończyków w 586 roku przed Chr., rozpoczął się trwający dwadzieścia sześć wieków okres, w którym praktycznie nie posiadali własnego niezawisłego państwa, z wyjątkiem stosunkowo krótkiego czasu rządów Hasmoneuszy. Albo ...
Eden – dramat początku
Z tym najbardziej podstawowym pytaniem – skąd zło w ogóle? – łączy się pytanie bardziej szczegółowe: skąd zło na świecie? Nie chodzi więc już o sam pierwiastek zła w wymiarze duchowym (bunt aniołów), ale o ...
Co mówi Duch Święty do Kościoła w Polsce?
Apostoł Paweł więziony w Rzymie zdaje sobie doskonale sprawę, że zbliża się czas jego odejścia z tego świata. W 67 roku po Chr. pisze swój ostatni list. Jest to jego duchowy testament. Kieruje go do ...
Ewa Józefa Jezierska OSU (9 IX 1935 – 31 V ...
Józefa urodziła się 9 września 1935 r. w Bydgoszczy, jako córka Sabiny i Czesława Jezierskich. Na chrzcie św. w kościele Najśw. Serca Pana Jezusa, 6 października tegoż roku otrzymała imiona Ewa Zofia. W krótkim czasie ...
Co Jezus robił w Fenicji? Tyr
Dawna Fenicja dziś (fot. M. Rosik) Na terenach Żyznego Półksiężyca początki kultury zwanej później fenicką zaznaczają się już na trzy tysiąclecia przed Chr. Obejmowała swym zasięgiem terytoria dzisiejszego Libanu, Syrii i Izraela. Zakwitła po przezwyciężeniu ...
Piękny, wolny i zbuntowany
Początków zła na świecie nie można wyjaśnić bez odniesienia do dramatu ogrodu Eden. W chrześcijańskiej perspektywie każda próba poszukiwania odpowiedzi na pytanie o początek zła na ziemi musi dotknąć opowiadania z Księgi Rodzaju o upadku ...
He Is Risen!
He Is Risen! Jesus’ Resurrection in the Eyes of the New Testament Writers, Wydawnictwo „Chronicon”, ISBN 987-83-950403-3-7, Wrocław 2018, ss. 117. ABOUT THE BOOK And if Christ has not been raised, our preaching is useless and ...
Atlas biblijny
Atlas biblijny, red. A. Linsenbarth, Instytut Geodezji i Kartografii – Wydawnictwo Bernardinum, Warszawa – Pelplin 2018, ISBN 978-83-60024-23-2, ss. 327 Rozmiłowany w przygodzie pilot, podróżnik i pisarz zarazem, Antoine de Saint-Exupéry w Ziemi, planecie ludzi pisał: ...
Zbawienie nie tylko dla Żydów? Samaria
Kto na porośniętych niskimi krzewami wzgórzach Samarii wyciągnie ze swego plecaka przewodnik, by na wskazanej przez indeks stronie odnaleźć hasło „Samaria”, ten łatwo odnajdzie tam także określenie „kraina tranzytu”. Górzysty krajobraz opada łagodnie na zachodzie ...
Dlaczego świat cierpi?
W Ukunda Village, Kenia (fot. M. Rosik) Jednym z najcenniejszych obrazów kolekcji Art Institute of Chicago jest dzieło Niedzielne popołudnie na wyspie La Grande Jatte Georges’a Seurat’a. Powstały w latach osiemdziesiątych XIX stulecia obraz to ...
Białoruskie przekłady Pisma Świętego w latach 1926-2013
Marina Paszuk, Białoruskie przekłady Pisma Świętego w latach 1926-2013. Studium historyczno-porównawcze (Mińsk: „Pro Christo”, 2017). Ss. 412. ISBN 978-985-7074-60-0 Sobór Watykański II zachęcał, aby przez częstą lekturę Pisma Świętego „rozbudzać serdeczne i żywe umiłowanie Pisma ...
Przemienienie i coś jeszcze? Tabor
Tabor wypiętrza się na wysokość niemal sześciuset metrów w Dolnej Galilei, we wschodnim krańcu płaskiej Doliny Jezreel. Właśnie dlatego widoki ze szczytu zachwycają. W starożytności stanowiła znakomity punkt obserwacyjny i obronny. Nic dziwnego, że Debora ...
Ebionici
Badacze wczesnochrześcijańskich herezji najczęściej sytuują ebionitów wśród wyznawców Chrystusa, którzy – błądząc – postanowili zachowywać żydowskie prawa i zwyczaje. Niekiedy ugrupowanie to obejmuje się niejednoznacznym określeniem „chrześcijaństwo żydowskie”. Ugrupowanie znane jest przede wszystkim ze wzmianek ...
Zaczerpnąć wody ze strumienia
O życiu ze Słowem Bożym, ekumenicznej lekturze Biblii i trudnościach w jej rozumieniu z ks. prof. Mariuszem Rosikiem rozmawia Wojciech Iwanowski Księże Profesorze, numer wakacyjny miesięcznika „Nowe Życie” poświęcony jest tematowi Pisma Świętego. Jak często ...
MĄDROŚĆ ZSTĘPUJĄCA Z GÓRY. KOMENTARZ STRUKTURALNY DO LISTU ŚW. ...
Mądrość zstępująca z góry. Komentarz strukturalny do Listu św. Jakuba Chrześcijańska Akademia Teologii, Warszawa 2018, ss. 304 współautor: K. Wojciechowska Opis W historii egzegezy List św. Jakuba bardzo często był komentowany w korelacji z listami ...
Miasto Piotra czy Jezusa? Kafarnaum
Żydowski historyk, a zarazem jeden z dowódców oddziałów powstańczych, które w 66 roku wszczęły rozruchy przeciw Rzymowi, Józef Flawiusz wybrał sobie Kafarnaum za miejsce, w którym leczył ranę zadaną podczas jednej z bitew. Nazwa miejscowości ...
Pella. Miejsce ucieczki chrześcijan podczas pierwszego prześladowania
Wraz z upadkiem świątyni jerozolimskiej w 70 roku i spaleniem miasta przez wojska rzymskie wielu Żydów straciło życie, inni natomiast zostali wzięci do niewoli. Część z nich przemaszerowała w orszaku jeńców wojennych przez Forum Romanum, ...
Eucharystia. Kawałek nieba na ziemi
Eucharystia. Kawałek nieba na ziemi Wydanie III, Wrocław 2018, ss. 48 Opis Sakrament – jak mówi najbardziej powszechne dziś określenie – jest widzialnym znakiem niewidzialnej łaski. Za pomocą znaków (gestów i czynności) i słów człowiek ...
Co się wydarzyło przy siedmiu źródłach? Tabgha
Arabska nazwa miejsca zrodziła się ze zniekształcenia greckiego terminu Heptapegon, oznaczającego „Siedem Źródeł”. Rzeczywiście już w starożytności tryskały tu ciepłe źródła o temperaturze trzydziestu dwóch stopni. Są to źródła lecznicze, zawierające głównie siarkę. Miejsce to ...
Miłosierny Samarytanin
Najpopularniejszą formą komunikacji jest dialog. Właśnie dialog stanowi łożysko, w które wpleciona została – jak drogocenna złota nić w atłasowy materiał – Jezusowa przypowieść o miłosiernym Samarytaninie (Łk 10,25-37). Jezus rozmawia z uczonym w Piśmie, ...
Wprowadzenie
Do rąk Czytelników trafia drugi tom biograficznych zapisków Księdza Arcybiskupa Mariana Gołębiewskiego, Arcybiskupa Seniora Archidiecezji Wrocławskiej. Tom pierwszy Dziennika sercem pisanego obejmował lata od 1937 do 1996. Były to lata dzieciństwa i młodości, czas formacji kapłańskiej ...
Doskonali jak Ojciec
Kazanie na górze, czyli Jezusowa mowa zapisana w trzech rozdziałach Ewangelii Mateusza (Mt 5-7) to najdłuższa mowa o podstawach chrześcijańskiej moralności Nauczyciela z Nazaretu. Ewangelista zapragnął ukazać Jezusa jako nowego Mojżesza. Jak Mojżesz niegdyś wyszedł ...
Co łączy bahajów i karmelitów? Hajfa i Karmel
Hajfa jest dużym miastem. Liczy dużo ponad dwieście tysięcy mieszkańców i stanowi trzeci co do wielkości port w Izraelu. Miasto nie jest wzmiankowane w Biblii. W II w. po Chr. nazywa się je „przystanią”, a ...
Przebaczenie – naiwność czy klucz do uzdrowienia?
Mędrzec Syrach na dwa wieki przed Chrystusem pisał: Gdy człowiek żywi złość przeciw drugiemu, jakże u Pana szukać będzie uzdrowienia (Syr 28,3). Czym zatem jest przebaczenie? Czy przebaczyć to znaczy zapomnieć wyrządzoną krzywdę? Czy w ogóle ...
Komu dopisuje szczęście? Góra Błogosławieństw
Tradycja sytuuje miejsce, na którym Jezus wygłosić miał Kazanie na Górze (Mt 5,1 – 7,28), rozpoczynające się od ośmiu błogosławieństw, na niewielkim, pokrytym zielenią wzniesieniu wypiętrzającym się około sto pięćdziesiąt metrów ponad wody Jeziora Galilejskiego. ...
Gdzie rodził się współczesny judaizm? Tyberiada i Seforis
Miasto założone zostało w latach dwudziestych I stulecia przez Heroda Antypasa na cześć Tyberiusza. Pierwszymi mieszkańcami byli poganie. Żydzi nie mogli się tu osiedlać, gdyż miasto powstało na szczątkach dawnego cmentarza, a tego zakazywało żydowskie ...
Żydowskie korzenie liturgii chrześcijańskiej
Nie ulega wątpliwości, że różne aspekty liturgii chrześcijańskiej zakorzenione są w religii Jezusa – w judaizmie. Chrześcijaństwo bowiem wyrasta z korzeni wiary Abrahama, Izaaka i Jakuba. I Jezusa. Spójrzmy więc na liturgię sprawowaną w Kościele ...
Dary Zmartwychwstałego. Ewangelia o wydarzeniach wielkanocnych
Mozaika na fasadzie katedry św. Marka przedstawia scenę zmartwychwstania. Chrystus w geście zwycięstwa nad światem ciemności ma uniesioną prawą dłoń. Z Jego postaci bije blask. Krzyż, który przytrzymuje lewą dłonią, tryumfuje nad całą sceną. Ze ...
Oto nieludzki wyrok
Kadry z filmu „Pasja”, reż. M. Gibson (źródło: youtube) Komu zależało na śmierci Jezusa? Jak wyglądały kulisy Jego procesu? Pewien żyjący w I wieku Żyd imieniem Jezus naraził się świątyni jerozolimskiej, występując publicznie przeciwko tej ...
Charyzmatyczny rwetes. 50 lat później
Jan XXIII, zwany powszechnie „papieżem dobroci”, u początku swego pontyfikatu modlił się o nowe wylanie Ducha Świętego: Odnów w naszych dniach Twoje cuda, jakby przez nową Pięćdziesiątnicę. Spraw, aby Twój Kościół, będąc jednością i trwając ...
Pierwszy List do Koryntian. Biblia. Impulsy
Pierwszy List do Koryntian, Biblia. Impulsy. Nowy Testament VII, Katowice 2017, ss. 176 [współautorka: A. Rambiert-Kwaśniewska] Opis Seria „Biblia Impulsy” jest obecnie najnowszą propozycją wydawniczą oferowaną polskiemu czytelnikowi zainteresowanemu lekturą Biblii. Jej adresatami mają być ...
Pan i we śnie darzy swych umiłowanych
Sen w starożytnej kulturze greckiej i żydowskiej Sen pojawia się już na pierwszych kartach Biblii. Bóg wkracza w historię pierwszego człowieka właśnie podczas jego snu. Na kartach Biblii sen odgrywa istotną rolę nie tylko wtedy, ...
DLACZEGO JEZUS CZYNIŁ CUDA?
Nauczaniu Jezusa towarzyszyły czynione przez Niego cuda, które ewangeliści niejednokrotnie nazywają znakami. Znakami czego? Najbardziej powszechna odpowiedź brzmi: bóstwa Jezusa. Ale czy tylko? I czy na pewno? Bo przecież nie każdy, kto dokonuje niezwykłych znaków ...
Kto odwiedził Nowonarodzonego? Grota Mleczna i Pole Pasterzy
Około 300 metrów od sanktuarium Narodzenia Pańskiego znajduje się Grota Mleczna, związana ze starochrześcijańską legendą, według której, gdy Maryja karmiła Jezusa piersią, kropla mleka spadła na skałę i przebarwiła ją na biało. Dziś skała ta ...
Jezus a kapłani
Etymologia hebrajskiego terminu kohen nie jest jednoznaczna; jako źródłosłów wskazuje się najczęściej akkadyjskie kanu – „kłaniać się”, syryjskie kahhen – „czynić szczęśliwym” lub hebrajskie kun – „stać przed kimś i służyć mu”. Wszystkie te terminy ...